Gözde yabancı cisim
Sıhhatlı bir hayat sürdürebilmek ve ideal kilolarını gözetmek isteyenler soğuk kış günlerinde spor salonlarında daha fazla süre geçirmeye başladılar. Spor yapmanın bireylerin sıhhatlerine oldukça ehemmiyetli katkıları olduğunu belirten Özel Medline Konya Sağlık Kurumu’nden Ortopedi Uzmanı Op. Dr. Sedat Seven, spor yaparken dikkat edilmesi gerekenler, alana gelen spor sakatlanmaları ile alakalı ihtarlarda bulunuyor.
Yeterince ön hazırlık yapmadan egzersizlerde fazla zorlamalar; dikkatin eksilmesine, kazalara ve sakatlıklara yol açabilir. Bununla beraber bedene fazla yüklenmeden ya da şuursuzca kullanılan doping ilaçlarından kaynaklanan kalp krizleri, tansiyon yükselmeleri de görülebilir. Alana gelen bazı rahatsızlıklar kolay ilkyardım müdahaleleri ile rehabilitasyon edilebilirken, bazı sakatlıklar işlem yapılmasını gerektirebilir. Sakatlığın türüne, şiddetine, bedenin iyileştirme eforuna ve bir hayli etrafsal etkene bağlı olan iyileşme vaktini kısaltan en ehemmiyetli etkenlerden biri ilkyardım müdahalesidir. Ancak ilkyardım müdahalesinin mevzuda uzman bir şahıs tarafından yapılması gerektiğinin altını çizen Op. Dr. Sedat Seven, yanlış ilkyardım müdahalesinin kalıcı rahatsızlıklara neden olabileceğini belirtiyor.
En sık karşılaşılan spor sakatlıkları nelerdir?
Spor salonlarında en sık görülen sakatlıklar; adale yırtılmaları, burkulma/ ezikler ve kırıklardır. Adale yırtılması aniden olur ve alakalı adale gruplarında şiddetli sızı/acı, kanama, şişme ve hareket kaybı gözlemlenir. Adale yırtılmalarında öncelikle etkinlik durdurmalı, en yakın sıhhat kuruluşu veya hekime müracaat etene kadar soğuk uygulanmalı, gözetici sargı veya atel yapılmalıdır.
Spor salonlarında alana gelen bir öbür rahatsızlık ise burkulma ve eziklerdir. Burkulma ve ezikler kendini şişme, morarma, güçlü sızı ve kan birikmesi olarak gösterir. Genel kanının aksine, bu gibi vaziyetlerde sıcak kompres uygulanmamalıdır. Bunun yerine zararlı yere pak bir beze sarılmış buz uygulanmalı ve burkulan ya da ezilen yere esnek sargıyla hafif sıkı olacak biçimde sargılama yapılmalıdır.
Kırıklar genellikle yaz aylarında uygulanan etkinliklerde daha sık görülse de bazen kayıtsız bir hareket sebebiyle spor salonlarında da alana gelebilir. Kırıklarda netlikle kırığı yerine düzenlemeye çalışılmamalıdır. Kırılan kol ya da bacağın her iki yanı kalın karton ya da tahta koyup bandaj bezi, eşarp, kravat ya da gömlek parçaları ile sarılmalıdır. Ayrıca sızıyı ve şişmeyi temkinsi için kırık yerin üzerine havluya sarılı buz torbası konulmalı, yaralı kısım kalp seviyesinin yukarıyası kaldırılmalıdır. Daha sonra şahıs kırık rehabilitasyonu için en yakın sıhhat merkezine götürülmelidir.
