Aşırı diyet yapmaktan kaynaklanan psikolojik sorunlar

Bugünkü perhiz sanayisi
Her sene suratlarca perhiz yaratılır ve bizlerle paylaşılır. Kilo verme sanayisini canlı yakalamak için milyarlarca dolar tüketilir. Perhizler, aletler, meşrubatlar, muhtelif karışımlar, haplar, gereçler ve daha aşırısı. Bunları her ay bayan mecmualarında görür, dostlarımızdan dinler, ticari reklamlar, bir TV programı ya da kısa evrak­su baskın stilindeki uzunca reklamlar ile yeni “perhiz” kitapları ve mahsullerini tanıtan yeni namlılar takviyesiyle görürüz. Her perhiz, acısız ve tesirli bir biçimde bu fazla kiloları vermeniz için size dayanakçı olacağını iddia eder. Süratli ve basit zayıflama lafı veren akımlar kazanç ve gider. Ancak bu perhizler gerçekten zaferli olduysa neden her sene daha aşırısı ortaya çıktı? Biz her zaman bir sonrakini mi inceledik? Zati ideal kilomuzda olmayacak mıydık?

Kilo verme şeması
İnsanlar için dünyamızın bilimsel ve teknolojik olarak oldukça ilerlemiş ola­öğreneceğine, ancak kilo vermede tıbbi mucizelerin henüz hiç varolmadığına inan­mak güçtür. Hepimiz perhiz yapmanın olağanüstü ve basit olabilmesini dileriz, ancak vaziyet ne yazık ki böyle değildir. Kilo verme, süratli bir harekâtla hakimiyet edilemeyen bu süreçlerden sadece biridir. Dinlediğimize inanmayı ne kadar istersek isteyelim, alttaki gibi tanıtımları görürsek dikkat etmeliyiz:
• Basit ve zahmetsiz
• İyi netice verme garantili
• Mucize neticeler
• Mucizevi
• Süratli ve ehemmiyetli bir yenilik
• Yeni buluş
• Süratli netice veren
• Büyülü hap, büyülü yöntem ya da büyülü rehabilitasyon
• Süratli kilo verme
• Saklı yöntem
• Sadece tek tip besin yeme
• Muhakkak bir kumpasta yemek yeme

Perhiz galibiyeti öyküleri
Elbette “Bir haftada 5 kilo verin”, Midenizi küçültün” ya da “Bir ayda iki beden zayıflayın” gibi sloganlardan, bu fantastik zafer öykülerinden ve taahhütlerden esinleniyoruz. Ayrıca evveli ve sonrasını gösteren fotoğraflardan da etkileniyoruz. Peki bunlar gerçekten aynı şahıslar mı? Neden aldatılacağız? Çok iyi gibi görünü­yor. Bu ancak inanılmayacak kadar çok iyi olabilir.

Hakikat popüler perhiz öyküleri
Öncelikle ve en başta, sıhhatli ve tesirli kilo vermenizin emek tüketmeden ola­mayacağı aslını kabul etkeniz gerekir. Bu biçimde kilo verme, çok fazla tasarıyla­ma, anlama ve motivasyon gerekmektedir. Öbür taraftan moda perhiz, yalnızca geçi­ci bir tutkudur. Moda perhizler modadır. Uzun bir zaman aralığında kalmazlar. Ayrıca tehlikeli ve riskli olabilirler ve seyrek uzun süreli tesirli neticeler verirler.

Zayıflama hevesiniz, süratli ve basit
Bu kilonun bugün ve şimdi eksilmesi gerçekten çok mu ehemmiyetli? Zayıflama mevzusunda neden gözü kara olduğunuza bakarak başlayalım:
• Sizin tam sıhhatinizi şansında tüketeceğiniz zayıflama fikri mevzusunda çok saplantılı mısınız?
• Beden miktarınızı sık sık başka bir şahsınki ile karşılaştırır mısınız?
• Obez olmanın sizi üşengeç, bakımsız ve disiplinsiz yapacağını düşünüyor musunuz?
• Kilo vermenin sizi dostlarınız arasında bakımlı ve popüler yapacağına inanı­yor musunuz?
• Rastgele bir büyük sosyal aktiflik evvelinde süratli perhiz yapma mevzusunda ısrar eder misiniz?

Rastgele bir şeyi ya da her şeyi sınamak
Aşın kiloları her usulü sınayacak kadar çok makûs bir biçimde vermeyi iste­diğimizi öğreniyoruz. Rastgele bir perhiz sınayacağız, rastgele bir karışımı meşrubatız ve kendi kendimize ne yaptığımızı öğrenmeden; ne kadar “ağır” olursa olsun, her­hangi bir kilo verme teklifine uymaya çalışacağız. Bu perhizlerin başlangıçta iyi netice verdiğini evvelden belirtmiştik. Birkaç kilo verilir. Ancak yakın zamanda geri alınır. Ve daha sonra gelecek ay ya da gelecek sene başladığımız yere geri döneriz. Bu süreç tekerrür tekerrür başlar. Bazen başladığımızdan daha da makûs oluruz. Peki ne yapmalıyız?

Ürkütücü perhizler
Perhiz kelimeyi esasta yeme ve günlük aktifliklere müteveccih bütüncül bir yak­laşımı kapsama anlamına gelen “hayat şekli” demektir. Bugün, perhiz yapma teri­mi bir hayli insana göre kafa karıştırıcıdır. Perhiz terimi rastgele bir yeme stilini anlatmasına karşın, öncelikle birkaç besin teklifi kapsayabilen kısıtlayıcı bir yeme tasarısını belirlemek için kullanılır. Bu kısıtlayıcı ya da yoksun vazgeçilmiş yeme tarzlarınm çoğu hiç kimse için sıhhatli bir alternatif değildir. Gerçeğinde, her sene bir hayli yeni perhiz ortaya çıktığı halde insanlar aynı perhizleri tekerrür tekerrür sınar.

Beni yanlış kavramayın, kilo bu kısıtlayıcı perhizlerle kaybedilecektir. Bu bir hakikattir. Fakat bu, zayıflamanın en sıhhatli yolu mudur? Hayır. Kilolarınız büyük ihtimalle geri gelmeyecek mi? Bahse girin. Kısıtlayıcı perhizlerle kaybedilen çoğu kilo, genellikle kaybedildikleri sene içinde geri döner. Kısıtlayıcı perhizlerle kilo kaybedildiğinde, insanların takribî olarak sadece %5-10′u gerçekten beş seneden daha fazla zaman kilo almaktan sakınırlar. Geriye kalan % 85-90 oranında insanı, daha fazla kilo alacaktır.

Geçici bir vaziyet olarak perhiz yapmak
Perhiz karan bir hayli insan için korkutucudur. Perhiz kelimeyi sıklıkla “beş harfli bir kelime” olarak söylenir. Perhiz yapmak güç ve tatsız bir iş olabilir. Perhiz genel­likle istenen neticelere erişilene kadar güzel görülen geçici bir vaziyet olarak düşü­nülür. Daha sonra genellikle unutulur. Daha Önceki yeme alışkanlıklarına geri dönülür ve beden gerçek biçimine ve miktarına erişir. Perhiz yapmak tatsız bir iştir. Pahalı olabilir ve genellikle sıhhatsizdir. Genellikle Yoyo perhizi ile sonuçlanır. Yoyo perhizi, perhizin kesintisiz devam etmesi ve durmasını ya da kilo kaybetme ve geri alma döngüsünü anlatır. Böylece, bireyin metabolizması kesintisiz değişir. Bu neticeler, hem bireyin özgüvenini yaralayabilir hem de tıbbi karmaşıklıklarla sonuçlanabilir. Netice olarak perhiz yapmak emele hasar verir ve potansiyel olarak hasarlı olur.

Yanlış perhiz meseleyi
Elbette, gerçekten iyi netice veren bir hayli kısıtlayıcı perhiz tasarıları vardır ancak bu tasarıların bir hayliyi netice vermez. Geniş bir zaman periyodunda ise kimileri son derece hasarlıdır. Bazı perhizler muhakkak besinler üzerinde odaklanır, ötekileri ise besinleri muhakkak ise bir kumpasta yemenizde ısrarlıdır. Kimileri tıbbi uzmanlık gerektirirken bazı programlar ise “sizin tipiniz için doğrudur”. Kimileri kalori seviyelerinde asılcı olmayan temenniler ortaya koyar, kimileri ise hiçbir katı gıdanın olmadığı tümüyle akışkan besinlerin olduğu perhizlerdir. Yiyecek ve İlaç Yönetimi FDA – The Food and Drug Administration bu programları yayınlanmadan evvel hakimiyet etmez hatta bir hayli teklif harcayıcıları nasıl sürükleyeceğini öğrenen zeki tüccarlar­dan kazanç. Altta yanlış perhiz ile alakalı birkaç mesele yer almaktadır.

• Süratli kilo verme perhizleri uzun vakitte zaferli değildir. Süratli biçimde kilo ver­mek, bedenin hayatını sürdürmek için gereksinim dinlediği besinleri kısıtlar ancak fazla beden yağlarını eksiltmez. Gerçeğinde perhiz, bedendeki suyun ve adalelerin kaybedilmesi ile sonuçlanır.
• Perhiz yapma metabolizmayı yavaşlatır. Sıkı perhiz yapma gidişatında, vücudunuz açlıktan can vereceğini düşünür. Fazla enerjiyi gözetmek ve yağları gizlemek için şid­detli açlık moduna girebilir, böylece tam metabolizma yavaşlar.
• Perhiz yapmak pahalı olabilir. Herşeyi göze almış insanlar, netice alabilmek için ne kadar meblağsa yakalasın dolarlar ve sentler anlamına gelen haplar, karışımlar, aletler, gereç ve kitapları kapsayan mahsuller için para tüketeceklerdir.
• Perhiz yapmak her şartta sizi daha sıhhatli ya da daha formda yapmaz. İnce olmak, her zaman daha sıhhatli ya da daha formda olmak değildir zira cılız insanlar da fazla kilolular gibi “şekilsiz” ve sıhhatsiz olabilir.
• Perhiz yapmak gerçeğinde kilo alımına neden olabilir. Fazla seviyede kısıtlayıcı perhizler zayıflamanıza ve bunun süratli olmasına takviye edebilir, ancak bir kere daha önceki yeme alışkanlığına geri dönülürse yine kilo alınır ve sıklıkla da bu daha öncekisinden daha fazladır.
• Perhiz yapmak özgüveni eksiltebilir. 10 kilo vererek havaya girdikten sonra 20 kilo almak utandırıcı değil midir?
• Perhiz yapmak hassasiyet ve ruh hali farklılıklarına neden olabilir. Zamanla perhiz yapanlar sık sık günlük gıdalarından çıkardıkları besin cinslerinden ve gıdalar dolayı ruh hali dalgalanmaları yaşayabilirler.
• Perhiz yapmak hasarlı olabilir. Enerji sağlayan gıdaları protein, karbonhidrat ve yağ balanssız ölçülerde yemek, sık sık olağan beden işleyişine hasarlı olabilir.